งานไส

เครื่องไสเป็นเครื่องจักรกลชนิดหนึ่งที่ใช้ทุ่นแรงในการตัดเฉือน ส่วนใหญ่จะใช้กับงานตัดผิวเรียบโดยการจับยึดชิ้นงานเข้ากับปากกาแล้วจับยึด ชิ้นงานเข้ากับปากกาแล้วจับยึดปากกาเข้ากับแท่นของเครื่อง  ให้คมตัดเคลื่อนตัดในแนวเส้นตรงผ่านกลับไปมาตลอดผิวหน้าของชิ้นงาน

การทำงานของเครื่องไส  เกิดขึ้นระหว่างมีดไสกับชิ้นงาน  ส่วนใหญ่จะอยู่ กับที่ตัวมีดไสจะเคลื่อนที่ทำการตัดเฉือนผิวงานออกให้เป็นรูปร่างตามต้องการ  ก่อนที่จะทำการไสต้องทำการเตรียมมีดสำหรับงานไสตามลักษณะ งานและอุปกรณ์สำหรับงานไสประกอบไปด้วยมือหมุน  แท่น ระดับ  ที่รองมีดให้พร้อม

การไสผิวงานเรียบป้อมมีดจะตั้งฉากกับผิวงาน  แต่สำหรับการไสผิวเอียงสามารถที่จะทำการปรับหัวไสให้ได้มุมตาม องศาที่กำหนดให้หรือจะทำการปรับฟอร์มมีดให้เหมาะสมกับงาน  ข้อควรระวังคือขณะทำการไสชิ้นงานไม่ควรยืนตรงหน้าเครื่องไส  เพราะจะเกิดอันตรายจากเศษโลหะที่กระเด็นและป้องกันความ ปลอดภัยที่เกิดจากการงัดของชิ้นงาน

วิธีการไสงาน

วิธีการไสงานเครื่องไสจัดได้ว่าเป็น เครื่องจักรที่ช่วยลดขนาดของงานให้ได้รูปทรงตามความต้องการ  ใช้งานได้อย่างรวดเร็ว  กลไกและการทำงาน ภายในเครื่องก็ไม่ยุ่งยากซับซ้อนให้ความสะดวกในการทำงานสูง  องค์ประกอบหลักของการไสงานจะประกอบด้วยตัวมีดไส ( CUTTING TOOL )  และชิ้นงานลักษณะของการทำงานจะ แบ่งออกเป็น

1.  กรณีชิ้นงานอยู่กับที่คมตัด ( CUTTING TOOL ) 
    จะใช้กับเครื่องไสขนาดเล็ก  หรือเรียกกันว่าเครื่องไสช่วงสั้น ( SHAPER MACHINE )  

2.  กรณีชิ้นงานเคลื่อนที่  แต่คมตัด ( CUTTING TOOL ) 
     อยู่กับที่จะใช้กับเครื่องไสขนาดใหญ่หรือเรียกว่า เครื่องไสช่วงยาว
     ( PLANER MACHINE OR SLOTING MACHINE )

อุปกรณ์จับยึดชิ้นงานไส  ที่ใช้กันมากโดยทั่วไปได้แก่ปากกา  ประกอบเข้ากับโต๊ะของเครื่องไส 
โดยการจับยึดของ สลักเกลียวและนอตผ่านร่องที ( T-SLOT )

นอกจากปากกาก็มีอุปกรณ์อื่น ๆ อีกมากมายที่ใช้จับยึดชิ้นงาน  เพื่อให้เหมาะสมกับลักษณะของงาน
และสะดวกต่อการทำงาน

การจับชิ้นงานไสด้วยปากกา  การจับยึดด้วยปากกาส่วนใหญ่จะเป็นชิ้นงานขนาดเล็ก  เพราะ ให้ความสะดวกและรวดเร็วในการจับยึดมาก  ถึงแม้จะทำในรูปของงานผลิต  ปากกาจะถูกตรวจสอบ หาความเที่ยงตรงเพียงครั้งเดียวสามารถจับงานได้ทั้งหมดได้  เมื่อเลิกใช้งานก็ปรับให้อยู่ในสภาพเดิมได้โดยไม่ต้องเปลี่ยนแปลง อะไรเลย

กรรมวิธีการจับชิ้นงานไส

เมื่อขันล็อคปากกาแน่น  ชิ้นงานจะโก่ง  บิดตัว  ไม่อยู่ในแนวระดับจะต้องใช้ค้อนไม้หรือ ค้อนยางเคาะ  ภายหลังจากการขันล็อคปากกาพอตึง ๆ เพื่อช่วยให้การเบี่ยงตัวของชิ้นงานลด ลงให้ล็อคแน่นงานจะอยู่ในแนวระดับ

ในการปรับระดับของชิ้นงานลักษณะนี้ไม่ควรจะ ใช้ค้อนเหล็กเคาะ  เพราะจะทำให้งานเป็นรอย  หรือร้าวภายในเนื้องานได้  ทิศทางของการไสงานจะ เห็นได้ว่าแรงดันไสของมีดไส  จะออกแรงต้านการจับยึด  ดังนั้นการตั้งชิ้นงานไสจะ ต้องคำนึงถึงและตั้งให้เหมาะสมกับการทำงาน  

มีดไส

จัดเป็นองค์ประกอบที่สำคัญอย่างยิ่งของการ ทำงานไส  ถ้าไม่มีมีดไสก็จะไม่เกิดการไสขึ้น  มีดไสที่ใช้ไสงานจะมีรูปร่างคมตัดเป็นไปตามลักษณะของการ ใช้งาน  ซึ่งขึ้นอยู่กับความเหมาะสมและรูปแบบของงาน ที่ต้องการ  มีดไสมีอยู่ 2 ชนิด คือ

1.  มีดไสใช้ประกอบกับด้ามจับ
2.  มีดไสใช้ประกอบเข้ากับป้อมมีดได้ทันที

วิธีการไสผิวงานในแนวดิ่ง ( VERTICAL SHAPING )

กรรมวิธีการไสผิวงานในแนวดิ่งนั้นกระทำได้ สองแบบคือ  การจับชิ้นงานในแนวนอน
( HORLIZONTAL )  เป็นการจับชิ้นงานให้โผล่ออกมาทางด้าน ข้างของปากกา  แล้วใช้มีดไส ลงมาในแนวดิ่ง  ให้สังเกตการจับมีดไสพร้อมกับการ ปรับกล่องมีดไสให้เอียง  เพื่อช่วยมุมคมตัดนของมีด ไสทำงานได้ในแนวทิศทางที่สะดวกขึ้น  มากกว่าการจับ กล่องมีดไสตรง ๆ

การไสงานขึ้นรูป

เป็นกรรมวิธีการไสชิ้นงานมีขนาดและรูปทรง ตามความต้องการใช้งาน  จากเนื้อหาต่อไปนี้จะกล่าว ถึงเฉพาะการไสขึ้นรูปทั่วไป  เป็นเทคนิคและแนวทาง ให้นำไปดัดแปลงวิธีการทำงานแบบต่างๆ  ได้  

การไสขึ้นสัน ( TONGUE ) 
เป็นการจับชิ้นงานของปากกา  การจับมีดไส  การ เอียงของกล่องมีด  โดยเฉพาะลักษณะของคมตัดของมีดไส ที่จะทำการไสขึ้นรูปในแนวดิ่งของชิ้นงาน  ปลายของ มีดจะแหลมคมและหลบเอียง  เพื่อให้ผลของการไสตั้งได้ฉากกัน

การไสร่อง ( GROOVE ) 
เป็นลักษณะของการทำงานเช่นเดียวกับการไสขึ้นสัน เพียงแต่ไสลึกลงไปภายในของชิ้นงาน  และลักษณะจะเป็นร่องฉาก  ท้องของร่องจะต้องได้แนว ระดับตั้งได้ฉากเข้ากับข้างร่อง  ปลายคมตัดของมีดไส จะแหลมคม  และช่วงมุมหลบจะต้องไม่ให้เสียดสีกับผิวด้านล่างของงาน  เพราะจะทำให้ชิ้นงานเป็นรอย

การไสผิวเอียง ( ANGLE ) 
เป็นการไสชิ้นงานขึ้นรูปแบบหนึ่ง  ซึ่ง ลักษณะนี้การจับชิ้นงานจะจับในแนวระดับการตั้งมีดจะต้องตั้งให้ได้ฉากกับงาน  ไสตัดตรงลงมาก่อน  แล้วจึงจะปรับ กล่องมีดทำการไสเอียงโดยให้กล่องมีดเอียงทำมุมเท่ากับมุมเอียงของชิ้นงาน  การป้อนไสจะป้อนขึ้น – ลงตามแนว ลูกศร  ป้อมมีดและด้ามมีดจะถูกปรับเอียงทำมุมเพื่อ ช่วยหลบมีดในการลดการเสียดสี

วิธีการไสร่องลิ่ม ( KEY WAY )

ร่องลิ่มที่เกิดจากการไส  ส่วนใหญ่เป็นช่องสี่เหลี่ยมยาว  เกิดขึ้น โดยการใช้มีดตัดไสซึ่งมีดนี้จะลับเป็นรูปร่างตามการใช้งาน  ลักษณะของมีดตามรูปฟอร์มการหลบคมข้างเพื่อลดการเสียดสี  คมตัดตรงเพื่อให้ได้ร่องาตัดตรงเช่นเดียวกัน  ซึ่งในการไสงานจะต้องระวังการงัดกันระหว่างคมตัดของมีดกับผิวงาน  ซึ่งจะต้องสัมผัสเต็มหน้ามีด  ขณะตัดเฉือนดังนั้นการป้อนจึงต้องป้อนตัดทีละน้อย ๆ การไสจะต้องระมัดระวังในการไสให้มากขึ้นกว่าการไส แบบอื่น ๆ ร่องไสนี้จะต้องมีความ สัมพันธ์กับแท่งลิ่ม  จะต้องไม่หลวมคลอนขณะประกอบ งานร่วมกันในลักษณะของการประกอบงานร่วมกันแล้วจะต้องให้อัดแน่น  โดยการใช้ค้อนไม้หรือค้อนยางเข้าช่วย  แต่ไม่ได้หมายถึงอัดแน่นจนถอดไม่ออก  หรือหลวมคลอน จนใช้งานไม่ได้


วิธีการไสภายใน

มีดไสที่ใช้จะมีลักษณะเหมือนกับมีดไสตัด  จะถูกจับด้วยด้ามจับ  จะเคลื่อนที่ตัดเฉือนในแนว ทิศทางลูกศร  มีดไสที่นำมาใช้ส่วนใหญ่จะเป็นแท่ง ขนาดแท่งสี่เหลี่ยมเล็ก  และถูกตัดให้สั้นเท่าที่จะ เข้าไปอยู่ภายในของชิ้นงานได้  ดังนั้นในการจับลับ แต่งให้ได้รูปร่างและความคมตามความต้องการจึงทำได้ยาก  เพราะเนื้อที่ที่จะให้มือจับมีน้อย  ขณะ ทำการลับก็จะเกิดความร้อนสูงและอาจจะพลาดโดนนิ้วมือตัวเองได้  วิธีการแก้โดยทำด้ามจับขึ้นมาใหม่  มีดจะถูกจับยึดอยู่ในด้ามจับและขันแน่นด้วยสกูร  ซึ่ง ด้ามจับนี้จะมีความยาวพอประมาณให้จับถือได้สะดวก

วิธีการไสงานขึ้นรูปโค้ง

กรรมวิธีการไสงานขึ้นรูปโค้ง  ในบางครั้งงานไสที่ต้องการจะมีรูปทรงแปลก ๆ ออกไปจากการไสในลักษณะปรกติ  ซึ่งขึ้นอยู่กับการใช้ งาน  ซึ่งรูปร่างลักษณะของงานเหล่านี้จะมีความ สัมพันธ์กับรูปร่างของคมตัดมีด  จะต้องทำการลับให้ ได้รูปทรงตามความต้องการใช้งาน  คมตัดบางชนิดจะ ทำการลับแต่งคมลำบากมาก  จะใช้หินลับแบบปรกติทั่วๆ ไปไม่ได้  โดยเฉพาะมีดไส โค้งภายนอก  เพราะการลับเว้าขนาดของหน้าหินจะกว้างกว่า  ซึ่ง ต้องอาศัยมุมขอบล้อหินหรือหินที่มีขนาดความหนาน้อยพอที่จะลับได้ตามขนาดของ ร่องเว้า

ส่วนใหญ่ของการลับมีดไสขึ้นรูปด้วยหิน เจียระไนเสร็จเรียบร้อยแล้ว  จะนำมาลับแท่งแต่งด้วย หินน้ำมันอีกครั้งเพื่อให้ผิวเรียบ  และขอบเย็นหรือครีบต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นขณะลับด้วยหินเจียระไนจะลดลงไป  เมื่อนำไปไสงานผิวจะเรียบขึ้น